Noord (PD)

Als je hier nog geen woord met iemand hebt gesproken, zijn het de huizen die verraden dat de hoop op een vlot en amusant gesprek met een noordeling tevergeefs zal zijn. De smalle, gesloten huizen, die loodrecht op de wegrichting staan, belichamen hun individuele en stugge karakter. Wanneer een huis wordt geaccentueerd door een topgevel is de afzondering volledig. De Fransen zeggen dat de man met zo’n gevel zijn schaapjes op het droge heeft en dat deze benijdbare rentenier zo zijn zelfgenoegzaamheid op kittige wijze laat zien. Of het de noordeling met een topgevel om die parmantigheid te doen is, betwijfel ik. Eerder wil hij zich met deze bescheiden uitspatting uitdrukkelijk niet aansluiten bij de buren of de lijnen van de weg.
Ik kijk er naar uit Alfons weer te zien, maar tot de dag dat ik hier weer vertrek, zal ik blijven verlangen naar de mildheid van mijn beneden-Moerdijkse geboortegrond. Met huizen met de lange zijde langs de weg, die zich zo meer openstellen voor de omgeving en aansluiting vinden bij de buren. Breder van allure, maar des te meer boeten ze, net als de bewoners, in aan zelfstandigheid en maken plaats voor gemoedelijkheid.

Passage uit fictieve roman Noord waarin zuiderling Simon zijn broer en huisarts Alfons opzoekt, die gekozen heeft voor een leven met een protestante vrouw in het noorden van het land. Simon is een bourgondiër. Dit in tegenstelling tot Alfons, die naar een landstreek is verhuisd die past bij zijn sobere kijk op het leven. Het contrast tussen de broers wordt versterkt door de landaard van de noorderlingen. Ondanks zijn vooringenomenheid en afkeer van het stugge volk voelt Simon zich aangetrokken tot Ina, weduwe en huisvriendin van zijn broers familie. Als Simon ergens aan het begin van het verhaal in het dorp aankomt waar Alfons en zijn gezin woont, mijmert hij over hoe de huizen een vertaling zijn van de aard van de noordelingen.